07 kwi

Konrad Sutarski: Rozbieżności i konflikty nad Dunajem. Co słychać w środowisku literackim Węgier

Węgry odzyskały pełnię niepodległości wiosną 1990 roku, a więc zaledwie kilka miesięcy później, aniżeli Polska. I podobnie jak Polska pełne były nadziei, spodziewając się szybkiej stabilizacji i rozwoju wszystkich dziedzin życia. Stało się inaczej. Przebudowa strukturalna krajowej gospodarki to najpierw dwanaście lat kolebania się — raz na prawo, raz na lewo, a przy tym to trochę w górę, to znów trochę w dół, zaś ostatnich osiem lat (od 2002 roku) stawało się coraz głębszą zapaścią. Ów upadek dotyczy nie tylko spraw gospodarczo–finansowych, ale w ogóle całokształtu działalności państwowej, w tym także dziedzin duchowych, kultury. Ten kraj, gospodarczo przodujący w Europie Środkowej w okresie zmian ustrojowych i  znajdujący się jeszcze poślizgiem w czołówce państw, które przyłączyły się w 2004 roku do Unii Europejskiej, jest w tejże Unii obecnie na ostatnim miejscu pozostając daleko poza możliwościami spełnienia warunków unii monetarnej EURO, zaś mierzony jednostkami GDP jego rozwój gospodarczy zmienił się na ujemny. Read More

07 kwi

Michał Jagiełło: Z plecaka

Dopasowany aż do granic nieprzekraczalnego,
wygodny w ucieczce przed udomowieniem,
lojalny — nie rozpowiada górom o twojej wielo–
krotności. Pojemny — bo tyle progów gruzu potu
skowytu prze–rażenia, że nie udźwigniesz.
Kto tu kogo nosi?

07 kwi

Michał Jagiełło: O–patrunek

Tatrzańska listopadowa sielanka na zużytych
kliszach: modrzewie tryskają rudością i kozica
wyrzeźbiona w lawie kosówki. Tylko orzeł
zlekceważył ten popis nieprzyzwoicie przylepnych
motywów.
Możesz zagrać jego rolę — nie wstydź się.
One wszystko zniosą, nawet siebie:
w skalne bloki piargi okruchy w pył
nie–pamiętający o swoim wysokim pochodzeniu
— z bańdziocha Ziemi lub morskiego żywiołu. Read More

07 kwi

Michał Jagiełło: Plecionka z genów

Broczy obrażoną godnością po królestwie
stworzonym jego pomysłem i wolą. Tyran —
w najbardziej drżącym sensie. Zagroda wstrzymuje
powiew ciągnący nierozważnie z wykłoszonych pól,
wszelka domowina opuszcza powieki w rytuale
pokory, studnia — przez niego osobiście wydarta
rędzinie, iłom i skale krwawiącej mozołem — studnia Read More

07 kwi

Michał Jagiełło: Biedronki 1982

Jezioro w drgawkach pod oddechem tego,
który niepogodzony z sobą tuła się wśród
ścian; wyższe ciała gór obcięte przez chmury.
Jesteśmy w pieczarze z wody mgły skał limb
kosodrzewiny i taternickich splątanych
namiętności. Read More

07 kwi

Michał Jagiełło: Rękawiczki 1979

Płatki osiadały w słońcu po nocnym opadzie,
lekki wiatr gził się z drobinkami lodu, znajome
szczyty odwijały się z mgieł, a my oboje
wyniesieni moim wysiłkiem i zachętami Kasi:
Do trzeciego nieba, do siódmego słońca.
A wieczorem w schronisku wygnanie z raju:
Przez mamę osobiście dla ciebie w kwiatki
jedyne takie zgubiłaś.

Noc w zamieci, ranek w poświacie rozpylenia,
stopa za stopą, do połowy łydek, do kolan,
po uda — córcia w plecaku. Ciężka urażonym
milczeniem.
Tu! Rozkazuje. I po chwili wygrzebuje zlodowaciałe…
Podaje mi je z postawą
kobiety skrzywdzonej.

Rosną te kwiaty we mnie od tylu już zim.

07 kwi

Krzysztof Varga: Aleja Niepodległości (fragment)

Poszedłbyś?, zapytał nagle Fidelis, odstawiając, a może podnosząc szklankę z piwem. Dokąd? Nigdzie nie chce mi się chodzić, tu jest przyjemnie, odparł Krystian i pociągnął kolejny duży łyk, bo piwo wyjątkowo mu dzisiaj smakowało. Poczuł, że nie odstawi szklanki, dopóki nie dopije do końca, a właściwie to poczuł, że chciałby się ukryć w tym piwie, w jakiejś wielkiej piwnej pianie złudzeń, w której nikt by go nie wypatrzył. Do powstania czy byś poszedł, sprecyzował Jakub. Kiedy? Teraz?, zdziwił się Krystian, bo nie bardzo rozumiał, o co Jakubowi chodzi, to prawda, że nie bywał ostatnio na mieście, więc mógł coś przeoczyć, od dawna nie było w tym kraju prawdziwego powstania, więc może wreszcie jakieś wybuchło. W ogóle czy byś poszedł, bezlitośnie, choć już niecierpliwie drążył Jakub, wtedy i teraz, gdybyś żył w 1944, czy byś poszedł, i gdyby było powstanie dzisiaj o siedemnastej, to czy byś poszedł, nie o datę mi chodzi, tylko o to, czy teoretycznie byś poszedł, gdyby było powstanie, czy byś poszedł do powstania, pytam się. Read More