WYSPA

Leszek Engelking, Szczęście i inne prozy, Warszawa 2007, Oficyna Wydawnicza Volumen

Niewielkie utwory prozatorskie Leszka Engelkinga – historyka literatury, tłumacza, poety – zebrane w tomie Szczęście nie znajdą zapewne zwolenników wśród tych, którzy przywiązani są do realistycznej wizji świata w literaturze. Nie skuszą pewnie i tych, którzy obawiają się trudu podążania za, żywiącą się różnymi tekstami kultury, wyobraźnią autora.
Engelkinga interesuje bowiem najbardziej to, co znajduje się „pod podszewką świata”, by posłużyć się słowami Miłosza. To, co zwykle ukryte pod konkretną i namacalną materią codzienności, co ujawnia niekiedy swoje dziwne, podskórne istnienie. Read More →

Ewa Lipska, Pomarańcza Newtona, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007

Odniosłem wrażenie, że najnowszy tom poezji Ewy Lipskiej „Pomarańcza Newtona” jest artystyczną prowokacją, eksperymentem, może nawet swego rodzaju testem projekcyjnym. Zamiast atramentowych plam są tu fotografie zbiegających się koncentrycznie linii pęknięć, no i wiersze – dopuszczające wielość interpretacji, niczym okruchy stłuczonego lustra, odzwierciedlające rozsypane fragmenty rzeczywistości. Umysł odbiorcy dąży do samodzielnego ich uzupełniania, porządkowania i zestawiania według własnych wyobrażeń.
Wiele już napisano – i dobrze, i źle – o tej książce. Lektura tych, jakże różnych, nieraz sprzecznych opinii, może być nie mniej interesująca od dzieła, którego dotyczą. Read More →

Piotr Mitzner, Gabinet cieni, Fundacja Zeszytów Literackich, Warszawa 2007

„Wolność, Sanczo, jest najcenniejszym darem użyczonym ludziom przez niebo; nie mogą się z nią równać skarby, jakie ziemia zamyka, ani jakie może kryje; dla wolności jak i dla czci, można i należy narażać życie; przeciwnie zaś, niewola jest największym złem, jakie może spotkać człowieka” – przekonywał swojego wiernego towarzysza wykreowany przez Cervantesa błędny rycerz.
Gdyby jednak doświadczył chaosu XX wieku, jego szaleństwo wydałoby mu się zabawną igraszką rozumu. Gdyby dotknął absurdu historii – walka wiatrakami okazałaby się konieczna i ważna. Gdyby chciał mimo wszystko i wbrew wszystkiemu zachować wierność sobie – musiałby powtórzyć te słowa i upodobnić się do bohaterów książki Piotra Mitznera, który, podobnie jak Sanczo Pansa, tropi ślady istnienia ludzi o niezwykłych biografiach. Read More →