Musiałem być kiedyś obłokiem –
sam, niesiony wiatrem
ponad granicami,
praojciec deszczów, z siwą brodą
wichrzącą pióra wzlatującym w niebo ptakom,
malarz tęcz,
samotny cień pośród pustkowi. Read More
Czy to się uda, czy sny przepłyną i ten rok wyjdzie z tego żywy? Sen to stara, wypróbowana forma płynna. Chodziliśmy w deszczu, według wzoru postępowania przekazanego przez sen, sny natomiast płynęły wzorem niezliczonych rzek, a tam, gdzie przepłynął sen i gdzie został on ujawniony, śnił się natychmiast odpowiadający mu sen zwierciadlany, piękny i srebrzysty. Gdyż jest sen we śnie i sen za snem, są sny obok snów i na wprost, zwinięte i rozwinięte, jawne i ukryte. To, co nie ujawnia się bezpośrednio, jest częścią porządku zwiniętego, mówi David Bohm. To, co widzialne, wyraża porządek rozwinięty. Świadomość, początkowo zwinięta jak wąż, stopniowo wydłuża się i rozwija. Ogarnia coraz więcej zjawiskowych form. W końcu jest jej tak dużo, że materializuje się w byt realny albo zapada w otchłań, w jedną z tych czarnych dziur, zresztą nie wiem. Read More
Pamięta pan, jak Henryk Bereza zatytułował swoją recenzję z pierwszej pańskiej książki, zbioru opowiadań „Między brzegami”?
To było w 1961 roku, w „Nowych Książkach”.
„Sympatyczny debiut” – tak pana zarekomendował do świata literatury. Ale pięć lat później, po następnej książce – „Końcu zabawy”, w tych samych „Nowych Książkach” ten sam Henryk Bereza dał recenzji tytuł „Brutalność”. Co się takiego wydarzyło, że z sympatycznego debiutanta stał się pan brutalistą?
Od samego początku w moim pisaniu były dwa nurty. Trzymałem się blisko życia, pokazując je, takim jakie jest. Ale też starałem się dostrzegać przyrodę, całe to, jak mówimy górnolotnie, piękno świata. Z ojcem, który był leśnikiem, często jeździłem na wycieczki. Towarzyszyłem mu na Mazurach, w czasie wakacji w latach 50. w Krutyni, gdzie robił zdjęcia do swoich książek. Chodziliśmy po lesie, ojciec miał aparat ze statywem, fotografował huby na drzewach. Read More
Po przeciągającej się zimie, chłodnym kwietniu i maju, dopiero w czerwcu buchnęło upałem. Niedziela, duszna i nagrzana, sprawiła, że miasto opustoszało. Żar bił z murów i asfaltu niby z hutniczego pieca. Zatykał. Niewielu przechodniów pokazywało się na ulicach. Trzymali się cienia. Większość barów i kawiarni została zamknięta. Read More
Prószyński i S-ka, Warszawa 2006, s. 160, 28 zł, ISBN 83-7469-387-8
Sympatyczny zbiór tekstów – jeżeli teksty o morderstwach i kradzieżach mogą być sympatyczne – napisanych pierwotnie dla Radia Kraków jako wakacyjna zabawa literacko-detektywistyczna. Jak przyznają autorzy, wzorowali się na zagadkach drukowanych przed wielu laty w tygodniku „Przekrój”, lecz dodali też wiele odniesień (niektóre z nich to wręcz pułapki) do literatury, do czego zobowiązują ich w końcu liczne, głównie krakowskie, koligacje zawodowe, rodzinne i artystyczne. Read More
Ten skrawek świata Pan Bóg wyrzeźbił osobno.
Kiedy cała ziemia szybowała już w przestworzach – z górami, dolinami i głębinami mórz – Pan Bóg zasiadł na zwieńczeniu Gór Wysokich i ujął w dłonie rozkołysane pagórki Sandomierszczyzny. Gdy zanurzał palce w soczystych iłach, z jednego ze wzgórz trysnęło źródło Opatówki tocząc swój wartki nurt cienistym jarem. Góry Wysokie wystrzeliły wkrótce w niebo kościelną wieżą, okoliczne wąwozy pokrzyżowały się ochoczo w geście braterstwa. Sady potrząsnęły grzywami liści i Bóg obsypał je obfitością wszelkich owoców. Read More
Prószyński i S-ka‚ Warszawa 2006‚ s. 240‚ 28 zł‚ ISBN 83-7469-433-5
Dwa cytaty ze słynnej „Desideraty” stanowią motto trzeciej z kolei powieści Macieja Przepiery. Brzmią one: „bądź sobą‚ a zwłaszcza nie zwalczaj uczuć” oraz „nie dręcz się tworami wyobraźni”. Wydaje się‚ że w najprostszy i najbardziej lapidarny sposób oddają one przesłanie autora‚ który wykorzystując konwencję literatury popularnej pragnie sprowokować w trakcie i po lekturze jego tekstów do zastanowienia się nad światem i życiem – przede wszystkim naszym własnym. Read More