15 wrz

Piotr Wojciechowski: MÓZG JURODIWEJ

Adriana Szymańska, Ta inna ja, Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu

Adriana Szymańska „Ta inna ja”. Przeczytałem pośpiesznie. Czytałem wściekle i sam nie wiem czy dlatego, aby mieć tę lekturę poza sobą, w końcu poza sobą, czy dlatego, że byłem ciekaw, co dalej, jakie jeszcze wilcze doły dla myśli wykopie autorka w labiryntach swojego mózgu, jakimi jeszcze zamaskuje je girlandami mądrych cytatów, aktów strzelistych i poetycznych opisów. Chwalę to w rozmowach, wydziwiam, narzekam, namawiam aby czytali, ostrzegam, aby nie zaczynać, a sam nie do końca wiem, co to za książka, ten gruby tom prozy napisany przez świetną poetkę. Melodramat medyczny, pierwszy tej klasy od czasu ”Zazdrości i medycyny” Michała Choromańskiego, a może esej rozprawiający o szaleństwie, księga prorocka katolickiego New Age? Read More

15 wrz

Zofia Krzywicka: Duch Opowieści

Jerzy Pilch, Marsz Polonia, Świat Książki

Akcja ostatniej książki Pilcha rozpoczyna się  w dniu pięćdziesiątych drugich urodzin bohatera, owładniętego chęcią sprawienia sobie z tej okazji intensywnego prezentu w postaci atrakcyjnej dziewczyny lekko przed trzydziestką. Zamiar przeżycia erotycznej przygody urodzinowej spokrewnia go z narratorem, przywoływanej w powieści, Rzeczy o mych smutnych kurwach Marqueza, który podobne pragnienia wyrażał w dniu swej dziewięćdziesiątej rocznicy.
Opowieść o miłosnych łowach, a raczej o zamiarze skutecznego ich przeprowadzenia, piętrzy się jednak i rozrasta. Stopniowo zagarnia w siebie coraz bardziej różnorodne elementy. Read More

15 wrz

Dariusz Dziurzyński: Absolutorium z poezji

Tomasz Pietrzak, Stany skupienia, Seria Poetycka SŻP Pisma Literackiego „Red.”

Nowy tomik wierszy Tomasza Pietrzaka opisuje doświadczenia związane z chorobą i poczuciem jednostkowej śmiertelności. Centralnym tematem tego zbioru jest problem bliskości śmierci i przemijania, przedstawiony w kategoriach autobiograficznych oraz poetycko-kulturowych. Po jednej stronie wspomnienia kuracji nowotworowej (cykl Z dziennika absolwenta Szpitala św. Peregryna), po drugiej stylizacje i apokryficzne dopowiedzenia rozpięte na kanwie twórczości m.in.: Sylwii Plath oraz Jacka Dehnela (cykl Ujęcia). Wiersze ze Stanów skupienia, oscylujące pomiędzy biegunami indywidualnego doświadczenia i wartości literackich, warunkują podwójną lekturę opartą na prywatności i intertekstualności. Read More

15 wrz

Wojciech Kaliszewski: Poetom niebo spada na głowę

Krzysztof Karasek, Autostrady i konie, Czytelnik

Lekkość szybowania zdaje się porywać wiersze Karaska tam, gdzie czas zatrzymuje jakby w bezruchu, osiągając punkt absolutnego trwania. Do tego dochodzi jeszcze obecność niezwykłego światła, czy wręcz świetlistości, która potrafi z  rzeczy wydobyć i przybliżyć do oczu patrzącego każdy najdrobniejszy nawet szczegół. W tym miejscu następuje zrozumienie i pogodzenie, które – niczym łaska – spływa ostatecznie na człowieka. Tutaj widać także całą złożoność i zarazem nietrwałość człowieczej struktury: Read More

15 cze

Daria Ciunelis: Plaskacz, kopulacja i pokrzywy

Sławomir Shuty, Ruchy, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2008, s. 259

„Ruchy” najnowszą powieść Sławomira Shuty, autora m.in. nagrodzonej Paszportem Polityki powieści „Zwał” (2005), trudno przeoczyć. Przyciąga wzrok już szarą okładką z różowym, kobiecym konturem. Po jej otwarciu kusi zdjęcie autora z okazałym, szlachetnym zapewne grzybem, gwarantem duchowej uczty — wystarczy tylko ruch, a możesz w niej uczestniczyć. Tylko, albo aż, bo tu właśnie do niego wszystko się sprowadza. Read More

15 cze

Aleksandra Tetera: Portnoy po polsku

Wojciech Stamm, Czarna Matka, W.A.B. Warszawa 2008, str. 353

Grupa Poetycka Zlali mi się do środka, program telewizyjny Dzyndzylyndzy, czy Związek Polskich Nieudaczników — z tymi wszystkimi projektami para–artystycznymi związany był Wojciech Stamm. W tym zestawieniu tytuł jego debiutanckiej prozy „Czarna Matka” uznać można niemal za stoicki. Oczywiście ów stoicyzm kończy się wraz z pierwszymi stronami tej powieści. I jeszcze długo po zakończeniu lektury, stan stabilnego skupienia myśli okazać się może nieosiągalny. Read More

15 cze

Maria Jentys: Czas przeszły skończony

Aleksander Jurewicz, Dzień przed końcem świata, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2008 ss. 139

Czasem przeszłym skończonym nazywa narrator nowej powieści Aleksandra Jurewicza czas sprzed „wczorajszej” śmierci ojca, a więc czas, który do nich obu, ojca i syna,  n a l e ż a ł  i w którym ojciec był        k i m ś   i n n y m   niż „wczoraj”; czas ten mieści w sobie około jedenastu tysięcy sześciuset nieodżałowanych, lecz jedynie wyrywkowo i mgliście pamiętanych dni. Łatwo je zliczyć, gdyż Alik Jurewicz, narrator tożsamy z autorem, który przyszedł na świat w roku 1952, mówi w którymś miejscu, że „miał” ojca przez trzydzieści dwa lata. Read More