11 kwi

Odnalezione w tłumaczeniu

W dniach 15-17 kwietnia w formule online odbędzie się zorganizowana przez Instytut Kultury Miejskiej piąta edycja Gdańskich Spotkań Literackich „Odnalezione w tłumaczeniu”. To jedyny w Polsce festiwal literacki poświęcony w całości literaturze w przekładzie.

Motywami przewodnimi tej edycji są fantastyka, surrealizm i wyobraźnia. W programie znajdą się m.in. dyskusja o tłumaczeniu dzieł Stanisława Lema, sparing tłumaczy języka hiszpańskiego, panele o grach wideo i o przekładzie fantastyki, spotkanie z Dorotą Masłowską i jej tłumaczami oraz spotkanie z Eduardo Mendozą.

Gdańskie Spotkania Literackie otworzy 15 kwietnia Grzegorz Kasdepke wykładem “O wyobraźni”. Tego dnia odbędzie się spotkanie z Dorotą Masłowską i jej tłumaczami na język angielski, niemiecki, hiszpański i rosyjski: Pau Freixa Terradasem, Olafem Kühlem, Iiriną Lappo i Benjaminem Paloffem.

Czy tłumaczenie opowieści o światach nierealnych różni się od tłumaczenia literatury realistycznej? Czy w ogóle można mówić o specyfice przekładu fantastyki? Przekład fantastyki i fantastyczne przekłady będą tematem dyskusji Tomasza Pindela z Ewą Skórską (która z języka rosyjskiego przetłumaczyła m.in. braci Strugackich), Piotrem W. Cholewą (tłumaczem m.in. Pratchetta z języka angielskiego), Stanislavem Komárkiem i José Marią Faraldem (tłumaczami na język czeski i hiszpański m.in. Sapkowskiego).

W latach siedemdziesiątych Anna Przedpełska-Trzeciakowska, laureatka tegorocznej nagrody translatorskiej za całokształt twórczości, zainicjowała seminarium translatorskie, które wychowało rzeszę wybitnych tłumaczy następnego pokolenia. O tych spotkaniach „od których wszystko się zaczęło” 16 kwietnia z Anną WasilewskąJanem Zielińskim porozmawia Zofia Zaleska.

Tematyka fantastyki i surrealizmu będzie obecna także w sobotę 17 kwietnia, podczas rozmowy dotyczącej przekładu utworów Stanisława Lema. Twórczość autora jest nie lada problemem translatorskim, zarówno na poziomie językowo-literackim, jak poznawczym. Zaproszeni do debaty tłumacze Lema – Antonia Lloyd Jones (język angielski), Wiktor Jaźniewicz (język rosyjski), Laurence Dyevre (język francuski) oraz Katarzyna MołoniewiczAbel Murcia (język hiszpański) – podzielą się doświadczeniami z pracy nad utworami pisarza. Dyskusja moderowana będzie przez Szymona Kloskę.

Swój kunszt translatorski podczas sparingu tłumaczy języka hiszpańskiego zaprezentują Wojciech CharchalisEwa Zaleska. Na żywo, przed publicznością online, tłumaczyć będą ten sam tekst z języka hiszpańskiego na język polski. Można oczekiwać sporów i zaciekłych dyskusji o słowa, interpretacja i konteksty kulturowe.

Każdej edycji Gdańskich Spotkań Literackich towarzyszy wydawnictwo, które na swój sposób przybliża tematy ważne dla tłumaczy – dotąd były to wybór wierszy w przekładzie, zbiór esejów czy wywiadów oraz komiks. W 2021 roku w koedycji Instytutu Kultury Miejskiej z Wydawnictwem Karakter ukazuje się książka Tadeusza Sławka “Na okrężnych drogach. Tłumaczenie literackie i jego światy”, w której autor zastanawia się nad filologicznymi, ale także filozoficznymi, etycznymi i politycznymi implikacjami postaw tłumaczek i tłumaczy. Spotkanie autora z Magdą Heydel odbędzie się 16 kwietnia.

17 kwietnia Agnieszka Taborska opowie o tym, jak w zwariowanym świecie szukać pomocy w surrealizmie. Nawiąże do swojej książki “Świat zwariował. Poradnik surrealistyczny jak przeżyć”, która niebawem się ukaże.

Festiwal zamkną dwa niezwykłe literackie spotkania. Pierwszym z nich będzie rozmowa Tomasza PindelaEduardo Mendozą o tym, co się dzieje na styku oryginału i przekładu, o koniecznym napięciu między autorem/autorką i tłumaczem/tłumaczką, a nade wszystko o tym, co łączy obie te strony (czyli o literaturze). Spotkamy się również z Anną Przedpełską-Trzeciakowską, laureatką Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską za całokształt twórczości.

„Odnalezione w tłumaczeniu” porusza także temat przekładu literatury na inne języki sztuki i kultury: o animacji filozofującej opowie Marcin Giżycki, reżyser filmów dokumentalnych i animowanych, historyk sztuki i filmu oraz krytyk filmowy. Na temat gier wideo i wyobraźni porozmawiają Tomasz Majkowski (groznawca, badacz kultury i literatury popularnej), Paweł Frelik (badacz światowego science-fiction oraz wizualności), Magdalena Cielecka (przedstawicielka branży gier wideo) i Katarzyna Czajka-Kominiarczuk (krytyczka popkultury i przedstawicielka dyskursu internetowego).

Podczas wydarzenia (16 kwietnia) wręczona zostanie Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego w kategorii całokształt twórczości i przekład jednego działa. Nominowani za przekład jednego dzieła zostali: Wawrzyniec Brzozowski, Olga Czernikow, Leszek Engelking, Hanna Igalson-Tygielska, Maciej Płaza, Teresa Tyszowiecka, Ryszard Wojnakowski. Laureatką Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego za całokształt twórczości została Anna Przedpełska-Trzeciakowska, tłumaczka literatury angielskiej i amerykańskiej.

Kapituła Nagrody pracuje w składzie: Carlos Marrodán Casas, Jakub Ekier, Dobromiła Jankowska, Izabela Korybut-Daszkiewicz, Justyna Sobolewska, Marcin Szuster, Anna Wasilewska przewodnicząca).

Wszystkie spotkania i wydarzenia, łącznie z galą wręczenia Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska za Twórczość Translatorską im. T. Boya-Żeleńskiego, transmitowane będą na żywo na Facebooku Instytutu Kultury Miejskiej i „Odnalezionego w tłumaczeniu” oraz na kanale YouTube Instytutu Kultury Miejskiej.

Organizatorem wydarzenia jest Instytut Kultury Miejskiej, instytucja kultury Miasta Gdańska.

Szczegółowe informacje znajdują się na stronie: www.odnalezionewtlumaczeniu.pl.

Autor: W